Dịch vụ logistics là gì? Các loại hình logistics hiện nay?

Khái niệm dịch vụ logistics đã rất quen thuộc với nhiều doanh nghiệp Việt Nam trong lĩnh vực vận chuyển và xuất nhập khẩu hàng hóa. Xét về tổng thể thì có thể hiểu rằng, dịch vụ logistics như một chuỗi dịch vụ vận tải hàng hóa từ nơi sản xuất cho đến nơi tiêu thụ. Logistics có các đặc điểm pháp lý cơ bản, các quy trình tương ứng với từng mô hình vận chuyển khác nhau tùy theo nhu cầu của các cá nhân và doanh nghiệp sử dụng dịch vụ.

Dịch vụ logistics là gì

Dịch vụ logistics chính là một quy trình cụ thể nằm trong chuỗi cung ứng hàng hóa bao gồm từ khâu nhập nguyên liệu, sản xuất, thẩm định, cho đến khi phân phối hàng hóa đến tay người dùng. Logistics trong quá trình này có nhiệm vụ là lên kế hoạch, triển khai và giám sát việc vận chuyển hàng hóa.

Dịch vụ logistics cụ thể bao gồm nhận hàng, vận chuyển, lưu kho, lưu bãi, làm thủ tục hải quan, các thủ tục giấy tờ liên quan, tư vấn cho khách hàng, đóng gói bao bì, ghi mã ký hiệu, giao hàng hóa và các dịch vụ khác liên quan đến thỏa thuận với khách hàng.

Điều kiện để kinh doanh dịch vụ logistics

Căn cứ theo điều 234 của Luật thương mại 2005 và điều 4 của nghị định 163/2017/NĐ-CP,  thương nhân tham gia kinh doanh dịch vụ logistics là doanh nghiệp có đủ các điều kiện sau:

• Thương nhân kinh doanh các dịch vụ cụ thể liên quan đến lĩnh vực logistics được quy định tại điều 3 của nghị định 163/2017/NĐ-CP, qua đó các cá nhân và doanh nghiệp trên phải đáp ứng được các điều kiện đầu tư, kinh doanh theo quy định của pháp luật đối với dịch vụ logistics.
• Thương nhân tiến hành một phần hoặc toàn bộ các hoạt động kinh doanh dịch vụ logistics thông qua các phương tiện điện tử internet, mạng viễn thông hoặc các nguồn mạng mở khác, ngoài việc phải tuân thủ theo pháp luật Việt Nam dựa theo quy định tại điều 3 của nghị định 163/2017/NĐ-CP phải còn tuân theo các quy định của nhà nước về thương mại điện tử.

Nền tảng hoạt động của các doanh nghiệp logistics

Từ khái niệm về dịch vụ logistics, ta có thể thấy được một doanh nghiệp về dịch vụ logistics sẽ hoạt động dựa theo các nền tảng như sau:

1. Logistics sinh tồn

Đây là nền tảng cơ bản của các hoạt động dịch vụ logistics nói chung. Nền tảng này hướng đến việc cung ứng các nhu cầu trong cuộc sống như là vận chuyển hàng hóa đến tay người tiêu dùng. Điều này chính là bản chất cơ bản của dịch vụ logistics nói chung.

2. Logistics hoạt động

Hoạt động của doanh nghiệp dịch vụ logistics sẽ gắn liền với hệ thống sản xuất của đối tác, chính là các hoạt động liên quan đến hoạt động vận chuyển hàng hóa, lưu hàng tại kho, đầu ra của hàng hóa và phân phối hàng hóa đi các kênh phân phối khác ( chợ, siêu thị, cửa hàng, đại lý, nhà phân phối,…).

3. Logistics hệ thống

Logistics hệ thống chính là những yếu tố để giúp cho một công ty dịch vụ logistics có thể hoạt động và vận hành một cách trơn tru. Nó bao gồm nhà xưởng, công nghệ, nhân lực, máy móc thiết bị hỗ trợ.

Đặc điểm của dịch vụ logistics

Như đã nói ở trên, dịch vụ logistics chịu sự điều phối và quản lý của pháp luật của nước sở tại, tại Việt Nam thì được kiểm soát bằng những điều luật được quy định cụ thể trong luật thương mại năm 2005. Do đó chúng ta sẽ thấy được các đặc điểm của logistics như sau:

1. Dịch vụ logistics do thương nhân thực hiện

Dịch vụ logistics do thương nhân có trách nhiệm đảm nhiệm, khi bắt đầu cung ứng dịch vụ cho khách hàng thì cần phải đáp ứng đầy đủ những quy định của pháp luật như sau:

• Đăng ký kinh doanh
• Đảm bảo đáp ứng các điều kiện về phương tiện và thiết bị hỗ trợ
• Đảm bảo các công cụ cần thiết cho công việc
• Đảm bảo cho yêu cầu kỹ thuật và an toàn trong dịch vụ vận chuyển hàng hóa
• Có đủ số lượng nhân viên thao tác đúng với quy mô dịch vụ

Các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ logistics không thể can thiệp vào chất lượng và mẫu mã của sản phẩm và bên cung cấp dịch vụ logistics còn có thể liên kết với bên thứ 3 ( các công ty vận chuyển hàng hóa ). Vì vậy sẽ rất dễ có khả năng hàng hóa sẽ tiềm ẩn như hư hỏng, mất mát hàng hóa.

2. Là dịch vụ có tính hoàn thiện

Dịch vụ logistics không chỉ bao gồm vận tải, lưu kho, giao nhận mà còn bao trùm cả một dây chuyền cung ứng vận tải phức tạp.Tất cả các quá trình là một vòng tròn hoàn thiện bổ trợ và hỗ trợ lẫn nhau và trở thành một dịch vụ có tính hoàn thiện cao.

3. Đóng vai trò quan trọng với doanh nghiệp

Logistics không chỉ có ý nghĩa trong việc buôn bán hàng hóa mà còn hỗ trợ quá trình sản xuất và kinh doanh của cả một doanh nghiệp. Logistics đóng vai trò hỗ trợ doanh nghiệp trong các khâu từ chuẩn bị nguyên vật liệu, sản xuất, phân phối hàng hóa đến tay người dùng qua đó người sử dụng dịch vụ logistics hiệu quả sẽ giúp tiết kiệm tối đa thời gian và chi phí đồng thời cũng hạn chế được rủi ro và thúc đẩy sự phát triển.

4. Được thực hiện trên cơ sở hợp đồng giữa các bên

Dịch vụ logistics được thực hiện dựa trên cơ sở hợp đồng đã được thảo luận và đồng thuận của cả hai bên, thương nhân thực hiện nghĩa vụ cung cấp dịch vụ và sẽ nhận được thù lao tương ứng với công việc. Trong hợp đồng sẽ có ghi đến trách nhiệm của hai bên và điều khoản đền bù khi xảy ra vi phạm hợp đồng.

Phân loại loại hình logistics hiện nay

Hiện nay logistics được chia thành 3 nhóm chính

1. Nhóm dịch vụ logistics chủ yếu

• Bốc xếp hàng hóa: đóng dỡ hàng từ container
• Dịch vụ kho bãi: mục đích lưu giữ hàng hóa
• Dịch vụ đại lý vận tải: thực hiện các thủ tục hải quan, bốc dỡ hàng, đóng gói hàng hóa, đóng thùng gỗ chèn lót cho hàng hóa,…
• Dịch vụ bổ trợ

• Bảo quản hàng hóa lưu kho
• Xử lý đơn hàng bị hoàn trả
• Kiểm tra hàng hóa đang tồn kho
• Kiểm tra và xử lý hàng quá hạn
• Tái phân phối hàng hóa
• Cho thuê và mua bán container

2. Nhóm dịch vụ logistics vận tải 

• Vận chuyển hàng hóa theo đường bộ bằng xe tải hoặc container
• Vận tải hàng hóa thông qua đường sắt
• Vận chuyển hàng hóa qua đường biển nội địa
• Vận chuyển hàng hóa qua đường biển quốc tế
• Vận chuyển hàng hóa qua đường hàng không
• Chuyển phát nhanh trong nội địa
• Chuyển phát nhanh quốc tế

3. Các nhóm dịch vụ logistics liên quan

• Kiểm tra sản phẩm
• Phân loại hàng hóa
• Dịch vụ nhập khẩu ủy thác
• Tư vấn thủ tục xuất nhập khẩu cho doanh nghiệp có nhu cầu sử dụng dịch vụ
• Dịch vụ bưu chính
• Dịch vụ xin giấy phép ( giấy công bố sản phẩm, giấy chứng nhận kiểm dịch, giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa )
• Tra cứu mã HS cho hàng hóa nhập khẩu
• Các dịch vụ thương mại bán buôn và bán lẻ khác

Quy trình chung của dịch vụ logistics

Logistics không chỉ là một hoạt động lẻ cơ bản, mà là một quy trình mà doanh nghiệp logistics cần phải lên một kế hoạch cụ thể cho từng khâu. Việc sắp xếp hợp lý các khâu sẽ giúp tiết kiệm tối đa thời gian và chi phí bỏ ra cho hai bên.

Chi tiết cụ thể của một quá trình logistics cơ bản bao gồm:

• Báo giá và ký hợp đồng: doanh nghiệp sẽ tiếp nhận các thông tin cơ bản về số lượng, chủng loại và các yêu cầu khác của khách hàng, sau đó sẽ gửi bảng báo giá đến khách hàng. Hợp đồng sẽ được ký kết dựa theo thỏa thuận và điều kiện của hai bên.
• Nhận hàng: thực hiện nhận hàng đúng theo thỏa thuận đã ký
• Đóng bao bì: theo yêu cầu hoặc cần thiết với sản phẩm để đảm bảo an toàn vận chuyển
• Ghi mã ký hiệu: ghi mã ký hiệu nhận biết lên sản phẩm
• Vận chuyển: thực hiện đưa hàng hóa từ nơi sản xuất đến các kho bãi phân phối
• Lưu kho, lưu bãi: lưu trữ hàng hóa trước khi phân phối đến tay người dùng
• Chuẩn bị các giấy tờ liên quan: chuẩn bị các giấy tờ liên quan nhanh chóng giúp cho các khâu logistics nhanh chóng hơn
• Làm các thủ tục hải quan: giúp cho hàng hóa được thông quan và về kho dễ dàng hơn
• Giao hàng: giao hàng cho người nhận bảo quản

Trên đây là những điều các bạn cần biết về dịch vụ logistics và các loại hình logistics hiện nay, hy vọng rằng bài viết oz freight  sẽ giúp các bạn có được cái nhìn thông suốt hơn về dịch vụ logistics và những điều các bạn cần lưu ý khi sử dụng dịch vụ.